KOTA KINABALU Kerajaan sedang melaksanakan semua strategi yang perlu untuk mengukuhkan sektor pertanian Sabah dan memastikan bekalan makanan seperti beras dan susu kekal stabil.
Timbalan Ketua Menteri Datuk Seri Panglima Dr Jeffrey Kitingan berkata dari segi pengeluaran beras, Kementerian Pertanian dan Perikanan telah merangka empat inisiatif utama untuk meningkatkan pengeluaran beras bagi mencapai Tahap Sara Diri (SSL) beras sebanyak 60% menjelang 2030.
Strategi pertama ialah meningkatkan produktiviti dan hasil padi di kawasan penanaman sedia ada dengan menggunakan teknologi, mekanisasi dan automasi, menanam padi dua kali setahun (berperingkat) mengikut tahap pembangunan sistem pengairan, menggunakan benih padi Varieti Hasil Tinggi (HYV) dan memulihkan kawasan sawah terbiar.
“Kementerian melalui Jabatan Pengairan dan Saliran (JPS) sedang berusaha menaik taraf sistem pengairan dan saliran sedia ada serta membina sistem pengairan dan saliran baharu untuk kawasan seluas 17,805 hektar.
“Strategi lain termasuk mempergiatkan aktiviti penyelidikan dan pembangunan (R&D) dan meluaskan kawasan fizikal sawah padi. Ini termasuk cadangan untuk membangunkan 11,000 hektar ladang padi di FELDA Lahad Datu,” katanya dalam satu kenyataan pada Ahad.
Jeffrey yang juga Menteri Pertanian dan Perikanan, berkata inisiatif ini dijangka menelan belanja RM10 bilion yang merangkumi kerja-kerja infrastruktur pengairan dan saliran, subsidi baja, input dan jualan, serta mesin dan bajak.
Beliau yakin sekiranya semua strategi yang dirancang dilaksanakan dan mempunyai sumber kewangan yang mencukupi, sasaran SSL sebanyak 60% menjelang 2030 dapat dicapai.
Sementara itu, Jeffrey berkata Sabah pada masa ini mengeluarkan 0.01% daripada keperluan jagung tahun lepas, dengan hanya 14 hektar tanah yang dikhaskan untuk tanaman itu, menghasilkan 14 MT berbanding jumlah permintaan tahunan sebanyak 153,151 MT.
“Kerajaan Sabah berazam untuk meningkatkan pengeluaran jagung kepada 3.68% pada 2025 dan 14.88% menjelang 2030.
“Sebagai permulaan, kawasan tanaman sedia ada seluas 14 hektar perlu dipelihara dan menambah 1,160 hektar lagi (termasuk 1,000 hektar daripada sektor swasta) sebagai kawasan tanaman baharu di bawah Rancangan Malaysia Ke-12.
“Untuk memodenkan sektor itu, sistem pengairan konvensional akan digantikan dengan sistem pemercik. Industri itu juga akan menggunakan jentera pertanian yang canggih, Amalan Pertanian Baik (APB), dron untuk pembajaan dan kawalan perosak dan penyakit serta menggunakan varieti yang memberikan hasil tinggi.
“Sememangnya, kita memerlukan penyertaan aktif dan pelaburan daripada sektor swasta, khususnya syarikat utama dalam sektor tanaman jagung bijirin untuk berjaya,” katanya.
Dari segi komoditi susu, Sabah menganggap dirinya berdikari dengan kadar pengeluaran melebihi 100 peratus, mengeluarkan 8.435 juta liter susu tahun lepas, atau 115.63% SSL.
“Isu petani kecil menutup ladang mereka bukan perkara baharu. Antara faktor penyumbangnya ialah kos operasi yang tinggi berikutan peningkatan kos makanan ternakan global yang memberi kesan kepada kos baja di pasaran tempatan yang turut meningkat dengan ketara.
“Tambahan pula, kos buruh yang tinggi secara tidak langsung meningkatkan kos operasi ladang. Disebabkan banyak sekatan yang dikenakan semasa pandemik Covid-19, kini terdapat kekurangan pekerja asing di pasaran yang diburukkan lagi dengan kenaikan kadar gaji minimum kepada RM1,500,” katanya.
Tambahan pula, kecenderungan dalam industri ternakan global menunjukkan penurunan bilangan penternak kecil, dengan ladang komersial dengan bilangan pemilikan ternakan yang tinggi menggantikan mereka.
Penternak kecil sering tidak dapat mengembangkan operasi mereka kerana menghadapi cabaran seperti kekurangan kemahiran dan pengetahuan dalam kewangan, pemasaran dan sebagainya.
Akibatnya, ramai petani kecil terpaksa menghentikan operasi mereka dan menjual ternakan mereka ke ladang yang lebih besar.
“Walaupun bilangan penternak berkurangan, bilangan lembu di ladang swasta yang besar telah meningkat. Trend global ini juga dilihat di Sabah dan subsektor ternakan lain seperti ayam itik dan khinzir.
“Ini bukan trend buruk kerana ia boleh meningkatkan kapasiti pengeluaran, kawalan penyakit, pengurusan ternakan dan pengurusan pencemaran.
“Oleh itu, walaupun bilangan petani telah menurun kepada 30 orang, ini tidak menjejaskan kapasiti pengeluaran susu segar Sabah,” katanya.
Jeffrey berkata kementerian melalui Jabatan Perkhidmatan Veterinar (DVS) Sabah menggesa GLC dan syarikat swasta mengambil bahagian dalam meningkatkan populasi ternakan dengan bantuan kerajaan persekutuan melalui Program Borneo Dairy Valley yang bermula pada 2023-2024.
“Setakat ini, hanya dua syarikat GLC yang memohon; iaitu Lembaga Kemajuan Tanah Sabah (SLDB) dan Desa Keningau Livestock Industries Sdn Bhd (DKIL).
“Program Lembah Tenusu Borneo akan melonjakkan industri tenusu tempatan ke tahap baharu,” katanya.
Jeffrey berkata DVS Sabah akan terus melaksanakan dan mengemukakan cadangan peruntukan lanjut bagi projek meningkatkan pengeluaran susu dan seterusnya menjana ternakan ruminan.
